Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Damisello
Orchis olbiensis
Orchidaceae
Nom en français : Orchis d'Hyères.
Descripcioun :La damisello es un Orchis pulèu pichot que trachis dins li garrigo e li tepiero seco de nòsti colo. Fai ges de casque e se recounèis à sa labreto di tres partido e subretout à soun long esperoun que fai mai qu'un cop e meje la labreto (au contro de Orchis mascula). Lou noum sèmblo veni de la flour finamen tacado. Coumpara emé l'erbo-de-la-pandecouso, que ié sèmblo, pamens èi pu mountagnouso e pu grosso.
Usanço :A bessai li mémi prouprieta que l'erbo de-la-pandecousto, Orchis mascula.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 18 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado :
Vo
Mars à abriéu
Liò : Tepiero seco
- Garrigo
- Roucaio
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Orchis olbiensis Reut. ex Gren., 1859